การศึกษาระดับปริญญาเอก

การศึกษาระดับปริญญาเอกในแต่ละประเทศต่างก็มีเป้าหมายเหมือนกันคือ เป็นการพัฒนาทางปัญญาและการวิจัยขั้นสูงที่จะนำไปสู่การได้รับปริญญาเอก จุดต่างกันของการศึกษาในแต่ละประเทศคือโครงสร้างของหลักสูตร จุดเน้น และบริบททางวัฒนธรรม

ในประเด็นความคล้ายคลึงกันของการศึกษาระดับนี้คือ

  • เน้นการทำวิจัย (Research Focus) หลักสูตรปริญญาเอกทั้งหมดจะให้ความสำคัญกับการวิจัยเดิม โดยนำความรู้ใหม่มาสู่สาขาเฉพาะนั้น
  • เน้นที่จะปลูกฝังความรู้เชิงลึก ทักษะการวิเคราะห์ และความสามารถในการคิดวิเคราะห์
  • มีการสอบวัดคุณสมบัติเพื่อประเมินความพร้อมของนักศึกษาสำหรับการวิจัยระดับปริญญาเอก
  • หลักสูตรปริญญาเอกทั้งหมดกำหนดให้มีการทำวิทยานิพนธ์หรือวิทยานิพนธ์ที่มีเนื้อหาสำคัญโดยอิงจากการวิจัยเดิม
  • นักศึกษาจะต้องทำงานอย่างใกล้ชิดกับผู้ดูแลหรือที่ปรึกษา(Supervisor) ซึ่งจะให้คำแนะนำและข้อเสนอแนะตลอดการศึกษา
  • โดยทั่วไปแล้ว นักศึกษาปริญญาเอกจะต้องเผยแพร่ผลการวิจัยของตนในวารสารทางวิชาการและนำเสนอผลงานของตนในการประชุม หรือกิจกรรมการพัฒนาอาชีพ

ส่วนประเด็นความแตกต่างกันเรื่องการศึกษาระดับปริญญาเอกในแต่ละประเทศ

  • ระยะเวลาของหลักสูตร เช่น ในยุโรปและออสเตรเลีย มักใช้เวลา 3-4 ปี ในขณะที่ในสหรัฐอเมริกา อาจใช้เวลานานกว่านั้นคืออย่างน้อย 5 ปีขึ้นไป อาจเป็นเพราะสหรัฐอเมริกาให้ความสำคัญกับการเรียน coursework ที่กำหนดไว้ให้ครบด้วย
  • สาขาการวิจัยและวิธีการเฉพาะที่มหาวิทยาลัยนิยมอาจแตกต่างกันไปในแต่ละประเทศ ซึ่งสะท้อนถึงบริบททางวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์
  • มหาวิทยาลัยทั่วโลกใช้รูปแบบการสอนและการเรียนรู้ที่แตกต่างกัน ตั้งแต่การบรรยายไปจนถึงแนวทางการทำงานร่วมกันและการค้นคว้าเพิ่มเติม
  • บางประเทศมีเงินช่วยเหลือหรือสนับสนุนในการทำวิจัยที่มาก ในขณะที่บางประเทศนักศึกษาต้องพึ่งพาเงินกู้ยืมเพื่อการศึกษาหรือทุนการศึกษาเพื่อทำวิจัย
  • บางประเทศมีประเพณีการวิจัยทางวิชาการที่แข็งแกร่งกว่า ในขณะที่บางประเทศเน้นที่งานวิจัยเกี่ยวกับอุตสาหกรรมและการวิจัยประยุกต์

แต่ละประเทศจะเสนอปริญญาเอกหลากหลายประเภท โดยมักแบ่งตามการวิจัยหรือวิชาชีพ มีชื่อและจุดเน้นที่แตกต่างกัน ปริญญาเอก(PhD) จะเป็นปริญญาเอกสาขาการวิจัยที่ได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวางที่สุด โดยทั่วไปประเทศต่างๆจะนำเสนอหลักสูตรปริญญาเอก 3 ประเภทใหญ่ๆ คือ

  1. ปริญญาเอกด้านการวิจัย (Research Doctorates) เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการประกอบอาชีพในแวดวงวิชาการและการวิจัย เช่น PhD (Doctor of Philosophy)ด้านมนุษยศาสตร์ หรือด้านสังคมศาสตร์ หรือสาขาวิชาอื่นๆ
  2. ปริญญาเอกสายวิชาชีพ (Professional Doctorates) เช่น DBA (Doctor of Business Administration) ถูกออกแบบมาสำหรับมืออาชีพในทางธุรกิจ โดยเน้นที่การวิจัยประยุกต์และการจัดการ หรือ PsyD (Doctor of Psychology) เป็นปริญญาเอกระดับมืออาชีพสำหรับนักจิตวิทยา มักเน้นที่การปฏิบัติ
  3. ปริญญาเอกประเภทอื่นๆ เช่น ปริญญาเอกกิตติมศักดิ์ (Honorary Doctorates) มอบให้เป็นเครื่องหมายแห่งการยอมรับ ไม่จำเป็นต้องเรียนหลักสูตรทางวิชาการแบบดั้งเดิม

ในสหราชอาณาจักรจะนำเสนอหลักสูตรปริญญาเอกที่มีลักษณะเฉพาะเพิ่มขึ้นมาอีก 4 ประเภทคือ

  • PhD by Practice พบเห็นได้ทั่วไปในสาขาวิชาศิลปะสร้างสรรค์และศิลปะการแสดง (the creative and performing arts) ซึ่งผลงานสร้างสรรค์ถือเป็นส่วนสำคัญของการวิจัย วิทยานิพนธ์อาจรวมถึงผลงานสร้างสรรค์เดิมที่สนับสนุนด้วยคำบรรยายและการวิจารณ์ที่วางไว้ภายในบริบททางวิชาการ เช่น DMus ที่University of Glasgow
  • PhD by Publication ช่วยให้บุคคลที่ได้ตีพิมพ์ผลงานสำคัญๆ ไปแล้วสามารถแสดงทักษะการวิจัยระดับปริญญาเอกได้โดยไม่จำเป็นต้องเขียนวิทยานิพนธ์อีก เหมาะสำหรับนักวิจัยที่ตีพิมพ์ผลงานแล้วแต่ยังไม่ได้รับปริญญาเอกแต่ต้องการการรับรองผลงานการวิจัยของตน
    • คุณสมบัติของผู้สมัครปริญญาเอกประเภทนี้ต้องสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรีหรือสูงกว่าจากสถาบันอุดมศึกษาในสหราชอาณาจักรหรือเทียบเท่าที่เป็นที่ยอมรับ นอกจากนี้ ผู้สมัครยังต้องมีผลงานตีพิมพ์ ซึ่งโดยทั่วไปจะเป็นเอกสารทางวิชาการที่ผ่านการตรวจสอบโดยผู้ทรงคุณวุฒิ, book chapters หรือเอกสารเทียบเท่าอื่นๆ ในการส่งผลงาน ผลงานตีพิมพ์จะต้องส่งพร้อมกับคำอธิบายประกอบ (โดยทั่วไปมีความยาว 5,000-10,000 คำ) ที่ระบุความสอดคล้อง ความสำคัญ และการมีส่วนสนับสนุนของผลงานต่อองค์ความรู้ ส่วนการสอบจะทำตามขั้นตอนที่คล้ายกับการสอบปริญญาเอกตามมาตรฐาน ซึ่งรวมถึงการสอบปกป้องผลงานวิจัยด้วยวาจา ระยะเวลาในการตีพิมพ์ผลงานปริญญาเอก โดยทั่วไปใช้ปริญญาเอกชนิดนี้จะใช้เวลาเรียนนอกเวลา 12 เดือน สำหรับค่าใช้จ่ายในการเรียนจะเท่ากับค่าธรรมเนียมปริญญาเอกมาตรฐานสำหรับการเรียน 1 ปี PHD by Publication จึงเหมาะสำหรับ ผู้เชี่ยวชาญที่มีประสบการณ์การวิจัยและมีผลงานตีพิมพ์จำนวนมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสาขาวิชาที่เน้นการปฏิบัติ ยกตัวอบ่าง PHD by Publication University of Portsmouth: https://www.port.ac.uk/study/postgraduate-research/research-degrees/phd-by-publication
  • Integrated PhD เป็นการเรียนรวมปริญญาโทเข้ากับปริญญาเอก ซึ่งโดยปกติใช้เวลา 4 ปีจึงจะสำเร็จ หลักสูตรเหล่านี้มักมีโครงสร้างตามโครงการวิจัยที่สร้างขึ้นจากการวิจัยระดับปริญญาโทที่มีอยู่แล้ว สำหรับ Integrated PhD นี้ยังอาจพบได้ในอีกบางประเทศ เช่น สหรัฐอเมริกา
    • หลักสูตรปริญญาเอกแบบ 4 ปีนี้เรียกอีกอย่างว่า New Route PhD ซึ่งเกี่ยวข้องกับการศึกษาปริญญาโทด้านการวิจัย (MRes) 1 ปีก่อนที่จะเรียนต่อปริญญาเอกแบบ 3 ปี หลักสูตรปริญญาเอกแบบบูรณาการนี้เปิดสอนโดยมหาวิทยาลัยจำนวนหนึ่งในสหราชอาณาจักร โดยได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาลและ British Council ผ่าน UK Research and Innovation (UKRI) หลักสูตรปริญญาเอกบูรณาการประกอบด้วยเนื้อหาที่สอน ประสบการณ์จริง และการวิจัยขั้นสูง ซึ่งจะช่วยให้นักศึกษาได้เรียนรู้ระเบียบวิธีเฉพาะวิชา พร้อมทั้งพัฒนาทักษะที่ถ่ายทอดได้ ซึ่งจะช่วยให้นักศึกษากลายเป็นผู้นำในอาชีพที่เลือก สถาบันต่างๆ สามารถพัฒนาหลักสูตรปริญญาเอกบูรณาการแบบเฉพาะบุคคลเพื่อตอบสนองความต้องการของนักศึกษาแต่ละคนได้ ตัวอย่างเช่น มหาวิทยาลัยอาจเปิดโอกาสให้นักศึกษาได้รับประกาศนียบัตรบัณฑิตหลังปริญญา (PGCert) สาขาการเรียนรู้และการสอนในระดับอุดมศึกษา ซึ่งเหมาะแก่ผู้ต้องการเป็นอาจารย์สอนในระดับอุดมศึกษา ยกตัวอย่าง Management Integrated PhD ที่ University of Sussex: https://www.sussex.ac.uk/study/phd/degrees/management-integrated-phd
  • PHD by Distance หรือ Online/distance learning PhD เน้นการวิจัยอิสระมากกว่าการใช้เวลาบรรยายและสัมมนา นักศึกษาไม่ต้องอาศัยอยู่ใกล้กับสถาบันที่เลือกเรียน โดยนักศึกษาจะติดต่อกับอาจารย์ที่ปรึกษาของทางโทรศัพท์ อีเมล หรือ Skype/Zoom นักศึกษาที่เลือกวิธีการวิจัยแบบนี้ ยังต้องเข้าเรียนที่มหาวิทยาลัยเป็นเวลา 1 หรือ 2 สัปดาห์ในแต่ละปีการศึกษาเพื่อประชุมและรับการฝึกฝนทักษะการวิจัย การสอบปลายภาคจะทำแบบพบหน้ากันหรือแบบเสมือนจริงก็ได้ นักศึกษาสามารถลงทะเบียนเป็นนักศึกษาเต็มเวลาหรือ part-timeได้ในการเรียนปริญญาเอกออนไลน์ โดยค่าธรรมเนียมที่ต้องจ่ายจะแตกต่างกันไปในแต่ละสถาบัน โดยบางแห่งคิดค่าธรรมเนียมเท่ากับค่าเรียนปริญญาเอกทั่วไป ในขณะที่บางแห่งคิดอัตราที่ลดลง ยกตัวอย่าง PHD by Distance ที่ University of Reading: https://www.reading.ac.uk/doctoral-researcher-college/doctoral-opportunities/phd-distance กรณีผู้ต้องการเรียนหลักสูตรนี้และกลับมาทำงานที่ประเทศไทย กรุณาตรวจสอบการรับรองหลักสูตร Online/ Distance learning PhD กับสำนักงานกพ.ก่อนว่าเป็นที่ยอมรับในประเทศไทยหรือไม่

Copyright © 2010-2025 GoVisa All rights reserved

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *