แหล่งรวมคำศัพท์เกี่ยวกับภาพยนตร์เป็นภาษาอังกฤษเป็นอีกสิ่งหนึ่งที่นักศึกษาที่ต้องการไปศึกษาต่อต่างประเทศด้านภาพยนตร์ควรให้ความสนใจ และเรียนรู้สะสมคำศัพท์ไว้ล่วงหน้า ในชั้นเรียนภาพยนตร์ในระดับปริญญาตรีปี 1 วิชาบังคับ Intro to Cinema หรือ Intro to Film นักศึกษาจะต้องเรียนรู้คำศัพท์ต่างๆ หรือแม้แต่ผู้ที่ต้องการได้มีโอกาสไปทำงานร่วมกับชาวต่างประเทศในการถ่ายทำภาพยนตร์ การตัดต่อ และอื่นๆ แม้จะใช้คำทับศัพท์อยู่แล้ว แต่การได้รู้ Film Terminology มากๆ ก็เป็นการสร้างความได้เปรียบในการทำความเข้าใจและในการติดต่อประสานงานได้อย่างรวดเร็ว นอกเหนือไปจากประสบการณ์ การมีคอนเนคชั่นและฝีมือ คำศัพท์ภาษาอังกฤษเหล่านี้นอกจากหาได้ตาม Dictionary แล้ว ในต่างประเทศบรรดาเว็บไซต์ของมหาวิทยาลัย, เว็บไซต์ที่เกี่ยวข้องกับ Film ก็เป็นอีกแหล่งข้อมูลที่ให้ความสำคัญกับการเรียนรู้ film terminology, film voacabulary
เว็บไซต์โรงเรียนและมหาวิทยาลัย เช่น
- Rice University : https://www.owlnet.rice.edu/~engl377/film.html
- City University of New York , Brooklyn College : http://userhome.brooklyn.cuny.edu/anthro/jbeatty/COURSES/glossary.htm
- University of West Georgia : https://www.westga.edu/academics/university-college/writing/glossary_of_film_terms.php
- University of Miami: https://web.as.miami.edu/personal/corax/filmtermsglossary.html
- University of California, Irvine : http://hcc.humanities.uci.edu/archive/Student/WritersHandbook/Bordwell-Thompson-film-terms.pdf
- Carnegie Mellon University : http://visualstory.etc.cmu.edu/wp-content/uploads/2010/09/A-Short-List-of-Film-Terms.pdf
- Columbia University : https://filmglossary.ccnmtl.columbia.edu/
- New York Film Academy : https://devhub10.nyfa.edu/sites/default/files/2024-01/film_glossary.pdf
- University of Idaho : https://www.webpages.uidaho.edu/engl485jj/FilmGlossary-Dick.pdf
- Wake Forest University : https://users.wfu.edu/jarretes/Basic_Film_Terminology.pdf
เว็บไซต์บริษัทจัดหางานทำในต่างประเทศ
เว็บไซต์ Film Review, Film Provider ของต่างประเทศ
- Filmsite: https://www.filmsite.org/filmterms1.html
- Art Departmental : https://artdepartmental.com/resources/filmmaking-glossary/
- Kodak : https://www.kodak.com/en/motion/page/glossary-of-motion-picture-terms/
- Studiobinder ( Film Production Software) : https://www.studiobinder.com/blog/movie-film-terms/
เว็บไซต์ องค์กรอนุรักษ์และเผยแพร่ภาพยนตร์ ห้องสมุดเกี่ยวกับภาพยนตร์ในต่างประเทศ
- International Federation of FilmArchives : https://www.fiafnet.org/pages/E-Resources/Glossary.html
- Wiley Library : https://onlinelibrary.wiley.com/doi/pdf/10.1002/9781444304794.gloss
- BFI Screenonline : http://www.screenonline.org.uk/education/glossary.html
- Screeningshot ( home for educators looking to explore film and screen in the Scottish classroom) : https://screeningshorts.org.uk/resources/glossary
- Internation Ferderation of Film Archives : https://www.fiafnet.org/pages/E-Resources/Technical-Terms-Full-List.html
- Screen Scotland: https://screeningshorts.org.uk/sites/default/files/worksheets/Screening%20Shorts%20Film%20Glossary.pdf
องค์ประกอบที่สำคัญของรูปแบบภาพยนตร์ ได้แก่ การถ่ายภาพ การจัดฉาก การตัดต่อ เสียง และการแสดง ยกตัวอย่างเช่น การตัดต่อ (Editing) จะมีองค์ประกอบหลัก ได้แก่ ความสัมพันธ์ระหว่างช็อตต่อการตัดต่อแบบต่อเนื่อง รวมถึงการตัดต่อแบบกฎ 180°, บทบาทของการตัดต่อในการสร้างความหมาย รวมถึง Kuleshov Effect, การตัดต่อแบบ Montage และรูปแบบการตัดต่อแบบมีสไตล์ รวมถึงการตัดต่อแบบกระโดด แต่ละภาคส่วนล้วนมีคำศัพท์เฉพาะที่นักศึกษาระดับปริญญาตรีต้องเรียนรู้ใหม่ คล้ายกับนักศึกษาในคณะอื่นต้องเรียนรู้คำศัพท์ใหม่ๆ เช่น นักศึกษาวิชากฎหมาย นักศึกษาวิชาวิศวกรรมศาสตร์ หรือนักศึกษาวิชาแพทยศาสตร์ เป็นต้น
ตัวอย่างคำศัพท์เกี่ยวกับการถ่ายภาพ การจัดวางกล้อง
- Shot หมายถึง ลักษณะภาพที่เกิดจากการถ่ายภาพตั้งแต่เริ่มถ่ายไปจนถึงการหยุดการเดินกล้อง เรียกว่า 1 ช็อต หรือ 1 เทค (take) ซึ่งอาจมีการถ่ายภาพซ้ำกันมากกว่า 1 ครั้งในช็อตเดียวกัน และถ้าหากมีความผิดพลาดเกิดขึ้นในแต่ละครั้ง เราสามารถถ่ายใหม่ ได้ซึ่งเราเรียกว่า ถ่ายซ้ำ (retake)
- มุมกล้อง (camera angle shots) ภาพระดับสายตา (eye level shot) ภาพระดับมุมสูง (high level shot) ภาพระดับมุมต่ำ (low level shot)
- ภาพระดับมุมสูง (high level shot) เป็นการตั้งกล้องมุมสูง เพื่อต้องการให้เห็นความลึกหรือระยะทางไกล ในกรณีนี้ต้องระบุไว้ใน บทโทรทัศน์ว่า กล้องมุมสูง แต่ถ้าต้องการถ่ายมุมที่สูงมากลงมา จะเรียกกันว่า มุม bird’s eyes view ซึ่งในการใช้มุมกล้องลักษณะนี้เพื่อหวังผลทางจิตวิทยา หมายถึง สิ่งที่ถูกถ่ายทำจะถูกลดความสำคัญ เน้นความรู้สึกอ่อนแอ ไม่มีพลัง ถูกครอบงำด้วยสภาพแวดล้อมรอบๆตัว
- ภาพระดับมุมต่ำ (low level shot) เป็นการตั้งกล้องมุมต่ำ มักจะใช้เป็นภาพแทนสายตาผู้แสดง หรือ ต้องการให้เห็นภาพในมุม แปลก ในกรณีนี้ต้องระบุในบทโทรทัศน์ว่า กล้องมุมต่ำ ซึ่งในการใช้มุมกล้องลักษณะนี้เพื่อหวังผล ทางจิตวิทยา หมายถึง สิ่งที่ถ่ายทำจะมีพลัง เข้มแข็ง มีอิทธิพลสามารถควบคุมสภาพแวดล้อมได้
- ซ็อตพื้นฐาน (basic shots) เพื่อแสดงให้เห็นลักษณะของภาพ ขนาดของภาพที่จะถ่าย 1.ภาพระยะไกลมาก Extreme Long shot (ELS) 2. ภาพระยะไกล Long shot (LS) 3. ภาพระยะไกลปานกลาง Medium Long shot (MLS) 4. ภาพระยะปานกลางMedium shot (MS) 5. ภาพระยะปานกลางใกล้ Medium Close Up shot (MCU) 6. ภาพระยะใกล้ Close Up (CU) 7. ภาพระยะใกล้มาก Extreme Close Up (ECU)
- ภาพระยะไกล Long shot (LS) หมายถึง การถ่ายภาพวัตถุในระยะไกล เพื่อแสดงที่ตั้งหรือส่วนประกอบในฉาก หรือแสดงสัดส่วน ของขนาดวัตถุเปรียบเทียบกับส่วนประกอบอื่นๆในฉาก เช่น ภาพเต็มตัว
- ภาพระยะปานกลางใกล้ Medium Close Up shot (MCU) หมายถึง ภาพถ่ายวัตถุในระยะปานกลาง ที่ถ่ายเน้นรายละเอียดของวัตถุให้เข้าใกล้มาอีก
- ลักษณะของภาพที่ถ่าย เพื่อบอกเนื้อหา หรือเรื่องราวของภาพและลักษณะภาพหรือธรรมชาติของภาพที่ถ่าย 1.ภาพที่ถ่ายจากมุมสูง (aerial shot / bird’s eyes view) 2. ภาพที่ถ่ายในระยะใกล้มาก (Big Close Up Shot) 3. ภาพครึ่งอก (Bust Shot) 4. ภาพเอียง (Canted Shot) 5. ภาพถ่ายข้ามไหล่ (Cross Shot)
- ภาพที่ถ่ายจากมุมสูง (aerial shot / bird’s eyes view) หมายถึง ภาพถ่ายในลักษณะถ่ายจากมุมสูง เช่น จากเครื่องบิน เสมือนภาพแทนสายตานก ในบทโทรทัศน์นอกจากบอกว่า ตั้งกล้องมุมสูงแล้วจะต้องระบุด้วยว่าถ่ายจากเครื่องบิน
- ภาพที่ถ่ายในระยะใกล้มาก (Big Close Up Shot) หมายถึง ภาพถ่ายในลักษณะใกล้มีขนาดใหญ่ เช่น ภาพคนเต็มหน้า หรือภาพบางส่วนของใบหน้าที่ต้องการเน้นเฉพาะ เช่น นัยน์ตา ปาก จมูก หรือบางส่วนของวัตถุ
- ภาพครึ่งอก (Bust Shot) หมายถึง ภาพถ่ายศีรษะกับหัวไหล่ทั้งสองของผู้แสดง
- ภาพเอียง (Canted Shot) หมายถึง ภาพที่อยู่นอกเส้นดิ่งของภาพ ในบทโทรทัศน์มักจะบอกรายละเอียดเพิ่มเติม เช่น ภาพเอียง หรือภาพเฉียง ลักษณะใด
- ภาพถ่ายข้ามไหล่ (Cross Shot) หมายถึง ภาพที่ถ่ายข้ามไหล่ด้านหลังอีกคนหนึ่งเป็นฉากหน้า และเห็นหน้าอีกคนหนึ่ง ในบทโทรทัศน์ใช้คำว่า X- Shot หรือถ่ายข้ามไหล่
- ภาพเต็มตัว (Full Shot) หมายถึง ภาพผู้แสดงคนเดียว หรือหลายคนเต็มตัว โดยมีฉากหลังประกอบ
- ภาพระดับเข่าของร่างกาย (Knee Shot) หมายถึง ภาพที่ถ่ายตั่งแต่ศีรษะลงไปจนถึงหัวเข่า หรือการถ่ายภาพตั่งแต่หัวเข่าลงไปถึงเท้า ซึ่งในบทโทรทัศน์ควรระบุให้ชัดเจน
- ภาพถ่ายจากกระจกเงา (Mirror Shot) หมายถึง ภาพที่ถ่ายผู้แสดงจากภาพในกระจกเงา ซึ่งในบทโทรทัศน์ควรระบุให้ชัดเจนว่าเป็นภาพจากกระจกเงา
- สติลช็อต (Still Shot) หมายถึง การถ่ายภาพโดยไม่เคลื่อนกล้อง ใช้มากในการถ่ายทำรายการทั่วไป โดยปกติกล้องจะโฟกัสอยู่บนวัตถุหรือบุคคลที่ต้องการออกอากาศมากที่สุด ในการถ่ายแบบนี้จำเป็นต้องจัดองค์ประกอบภาพให้ดี
- ภาพหมู่ (Group shot) หมายถึง ภาพในลักษณะรวมกันเป็นหมู่ หรือเป็นกลุ่มคน
- ภาพบุคคล 2 คนครึ่งตัว (Two Shot / Double Shot ) หมายถึง ภาพบุคคล 2 คนครึ่งตัวในกรอบภาพเดียวดัน หันหน้าเข้าหากัน
- หลักการกำหนดภาพ 1. ภาพแบบออฟเจคตีฟ (Objective Shot) หมายถึง การถ่ายภาพในลักษณะแทนสายตาของผู้ชม หรือผู้สังเกตการณ์ ตำแหน่งของกล้องจะอยู่ทางด้านหน้าของนักแสดง 2. ภาพแบบซับเจคตีฟ (Subjective Shot) หมายถึง การถ่ายภาพในลักษณะกล้องจะตั้งอยู่ในตำแหน่งแทนสายตาของผู้แสดง และกำกับมองดูการกระทำ เช่นเดียวกับที่ผู้แสดงมองเห็น ตัวอย่างที่ใช้กันบ่อยๆคือ ตั้งกล้องในมุมสูง ถ่ายภาพข้ามไหล่ผู้แสดงไปยังวัตถุที่กำลังแสดงอยู่
- scene หมายถึง สถานที่ (place) หรือ ฉาก (set) ที่จัดขึ้น หรือ ดัดแปลงขึ้นเพื่อใช้ในการแสดง เพื่อการถ่ายทำ หรือ การนำเอาช็อทหลายๆช็อทมารวมกันซึ่งเป็นช็อทที่เหตุการณ์เกิดขึ้นในสถานที่ เดียวกัน เวลาเดียวกัน หรือมีความต่อเนื่องทางเนื้อหา ซึ่งในแต่ละซีน อาจมีหลายช็อท หรือช็อทเดียว ได้ (long take) ขึ้นอยู่กับความเข้าใจของผู้ชม
- sequence หมายถึง ตอน หรือช่วงเหตุการณ์หนึ่ง เป็นการรวบรวมเอาฉากหลายๆฉากที่มีความสัมพันธ์ กันมาต่อเนื่องกันเข้า และเมื่อรวมต่อเข้ากันแล้วจะเกิดผลสมบูรณ์ของเนื้อหาอยู่ในตัวเอง สามารถจบ เหตุการณ์ในช่วงนั้นๆลงโดยที่ผู้ชมเข้าใจได้ ซึ่งในซีเควนซ์หนึ่งงๆ อาจประกอบด้วยซีนเดียว หรือหลาย ซีนได้ อีกทั้งเวลาถ่ายทำควรมีการจัดหมวดหมู่ซีเควนซ์ ทุกครั้ง
ที่มา
- https://elcca.ssru.ac.th/narong_an/mod/resource/view.php?id=221
- http://www.pmitc.ac.th/files/15111113135251983_1809120882051.ppt
- https://www.adobe.com/th_th/creativecloud/video/discover/types-of-shots-in-films.html
- https://library.wu.ac.th/km/%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%84%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%96%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B9%88/
Copyright © 2010-2024 GoVisaEdu All rights reserved